Earnewâldster Rûnte/Rotonde
Programma foar it winterskoft 2022 – 2023
Mei wurden tekoart sjitte. En dochs …
Woorden schieten tekort. En toch…
Wêr ’t men de tinzen yn jin omgean lit oer libben en sinjowen, dêr kin langstme üntstean en groeie nei datjinge dat ütgiet boppe ‘platlan’ (in fynst fan Nico ter Linden).
Eltse tiid hat weet fan eigen godsbylden, eltse mins hat se ek.
Disse bylden binne te finen tusken Leechte en Almachtige, se ferwege harren van Neat fia Gemis en Eat nei Alles.
En se binne yn beweging, se binne perfoarst net yn stien beitele.
Op hokker plak foldogge de godsbylden noch wêr’t leauwenden mei grut groeiden of dy’t se letter üntdutsen en Ontwikkelen? Wat wurdt üs yn de troch üs belibbe tiid oanrikt? En hawwe we dêrom faaks nije of oare wurden fan nede of seis oare taal om üs (taastjen nei) leauwe üterje te kinnen?
Waar mensen nadenken over leven en zingeven, daar kan het verlangen ontstaan en groeien naar datgene wat uitgaat boven ‘platland’ (een term van Nico ter Linden).
Iedere tijd kent zijn eigen godsbeelden, ieder mens kent ze ook. Deze beelden bevinden zich tussen Leegte en Almachtige, ze bewegen zich van Niets via Gemis en Iets naar Alles.En ze zijn in beweging, ze zijn beslist niet in steen gebeiteld.
Waar voldoen de godsbeelden nog waar gelovigen mee opgroeiden of die ze later ontdekten en ontwikkelden? Wat wordt ons in de door ons beleefde tijd aangereikt? En hebben we dus wellicht nieuwe of andere woorden of zelfs andere taal nodig om ons (tasten naar) geloof uit te drukken?
Data: Ynlieders:
| 6 september 2022 | Dr. M. (Martien) Brinkman |
| 4 oktober 2022 | Dr. I. (Iemke) P. Epema |
| 15 november 2022 | Dr. T. (Taede) A. Smedes |
| 17 januari 2023 | Dr. A. (Bert) Altena |
| 7 februari 2023 | Prof.dr. H.S. (Rick) Benjamins |
| 7 maart 2023 | Ds. J-J. (Jan-Jaap) Stegeman M.A. |
Plaats: de PKN kerk Eben Haëzer, Wiidswei 6, 9264 TL Earnewâld
Tijd: 19.30-21.30 u.
Toegangsbewijs: dit (gekleurde) programma, neem het dus alle keren mee
Dinsdag 6 september 2022
Dr. M. (Martien) E Brinkman
emeritus-hoogleraar oecumenische/interculturele theologie aan de Vrije Universiteit
God of godsbeeld?
De christelijke traditie kent vele grote woorden: Vader, Zoon, Geest, schepping, kwaad, schuld, plaatsvervanging, kruis, opstanding, vrijheid en liefde. Zijn ze té groot? Centraal te midden van al die grote woorden staat het woord ‘God’. Is dat woord tegen de tand des tijds bestand? Of verandert dat mee? Als een mens niet anders kan dan zich een beeld van God te vormen, dan verandert met dat godsbeeld God zelf toch ook? Want beeld en werkelijkheid kun je toch ook in het geval van God niet al te ver uit elkaar houden? Er mag ruimte tussen zitten, maar toch niet teveel? Anders zijn onze godsbeelden toch niet meer serieus te nemen? Op z’n minst doen die beelden een welgemeende gooi naar de werkelijkheid (Gods) zoals die in een bepaalde tijd en in een bepaalde situatie beleefd wordt. Daarom blijft het zinvol over die godsbeelden na te blijven denken.
Dinsdag 4 oktober 2022
Dr. I. (lemke) P. Epema
predikante van de Protestantse Kerk in Nederland te Zwolle
Volheid
We zien allemaal dat ons leven, en/of de ruimte waarin we ons leven leiden, een zekere morele/spirituele vorm heeft. Ergens, in een bepaalde activiteit, of toestand, bevindt zich een volheid, een rijkdom, dat wil zeggen, op die plaats (in die activiteit of toestand) is het leven voller, rijker, dieper, meer de moeite waard, bewonderenswaardiger, meer zoals het zou moeten zijn.
Een citaat van de Canadese filosoof Charles Taylor, uit de inleiding van zijn boek Een Seculiere tijd. Een sterke gerichtheid op taal en articulatie is kenmerkend voor zijn filosofie. Als het gaat om geloof in wat ons overstijgt hebben we volgens hem verfijndere talen nodig. Taal die niet alleen beschrijvend, maar ook onthullend en scheppend is. Taal waarin het hierboven aangeduide besef van volheid en rijkdom op unieke wijze tot uitdrukking komt.
Dinsdag 15 november 2022
Dr. T. (Taede) A. Smedes
godsdienstfilosoof, theoloog en publicist
Tot God bidden om ons van God te verlossen
Volgens de middeleeuwse mysticus meester Eckhart (ca. 1260 – ca. 1328) moeten we tot God bidden om ons van God te verlossen. Wat kan Eckhart hiermee bedoeld hebben en hoe zou die aanmaning ons vandaag verder kunnen helpen? In mijn lezing voor de Earnewaldster Rünte wil ik het gelovige denken van meester Eckhart in gesprek brengen met dat van de ongelovige filosoof Cornelis Verhoeven (1928 – 2001) aan de hand van diens religieuze essay ‘Rondom de leegte’. Wil Eckhart misschien zeggen dat we het spreken over God volledig achter ons moeten laten? Zo ja, kan dat? Of raken we met zwijgen over God toch iets heel essentieels kwijt – en zo ja, wat dan? Of betekent het loslaten van godsbeelden dat we juist niet met lege handen ‘rondom de leegte’ staan?
Samenvatting lezing Smedes
Dinsdag 17 januari 2023
Dr. A. (Bert) Altena
predikant in Vries en Assen.
Geheimtaal of taal van het geheim?
Preken in de sprakeloosheid.
De zondagse preek is, zeker in de protestantse traditie, een belangrijk element in de eredienst. Maar de preek is ook omstreden. Is het nog een communicatiemiddel van deze tijd? Is de monoloog van de preek niet achterhaald?
Het luistert nauw. Kan de preek ook in een veranderende (kerkelijke) cultuur van betekenis blijven? Wat is goede taal voor de prediking?
In de titel van mijn lezing wordt al een richting gewezen. Hoe kunnen we de taal van de prediking bevrijden uit de kerkelijke kluisters van de geheimtaal en kan ze weer sprankelend, open en verrassend worden als taal van het geheim?
Deze vragen vormden ooit de achtergrond van mijn promotieonderzoek in de homiletiek. Inzichten uit de moderne taalfilosofie en uit de wereld van poëzie en theatervormen daarbij inspiratiebronnen.
Dinsdag 7 februari 2023
Prof. Dr. H.S. (Rick) Benjamins
docent dogmatiek (PThU) en bijzonder hoogleraar vrijzinnige theologie vanwege de VVP (PThU/RuG)
Een begrip van God na God
In deze lezing wordt ingegaan op de vraag hoe wij na God opnieuw over God kunnen denken en spreken. In het progressieve deel van de kerk is vaak genoeg gezegd dat wij alleen maar verbeeldend over God kunnen spreken, dat oude beelden voor God niet meer werken, en dat God al onze beelden overstijgt. Terecht, maar maak je ons spreken over God dan niet onmogelijk of willekeurig?
Naar mijn idee heeft de theologie (ook) de plicht om in een nadere reflectie te verduidelijken wat met ‘God’ bedoeld wordt. Kan er dan alleen maar over God gesproken worden met beelden die verbeelden of kan dat ook in begrippen en concepten? En wat is eigenlijk het verschil daartussen?
Hoe denken we over God als God geen bovennatuurlijk wezen is dat los van de wereld staat? In de huidige theologie worden daarvoor een aantal begrippen aangereikt, die in deze lezing aan de orde komen.
Dinsdag 7 maart 2023
Ds. J-J. (Jan-Jaap) Stegeman MA
Studentenpastor en predikant in Leeuwarden
Lukaspassie – het lijdensevangelie voor postmoderne gelovigen
De kerken lopen leeg, maar de populariteit van passieconcerten is nog steeds enorm. De Mattheuspassion van Bach trekt nog steeds volle zalen. Dat is verwonderlijk. Je zou verwachten dat het verhaal dat de kerninspiratie van de kerk vormt, ook langzaam zou verdwijnen. De sleutel is natuurlijk de muziek van Bach. Die maakt het verhaal zo invoelbaar, dat het ook voor de seculiere luisteraar inspirerend is. Echter, vaak scheppen de wat piëtistische teksten een grote afstand tot de moderne luisteraar. Daarom heeft ds. Jan-Jaap Stegeman de uitdaging opgenomen om een nieuwe passietekst te schrijven. Het is een nieuwe hertaling van het Lukasevangelie, aangevuld met 18 ‘meditaties’.
Deze poëtische teksten vormen een postmodern-theologisch geïnspireerde reactie op het verhaal. Wat blijft inspireren aan het passieverhaal, als de klassiek-reformatorische kaders zijn weggevallen? De tekst is op muziek gezet door Toon Hagen, kerkmusicus te Zwolle/Apeldoorn.
Ds. Jan-Jaap Stegeman houdt een theologische inleiding op de teksten, afgewisseld met luisterfragmenten. Daarna bespreken we de teksten van deze nieuwe Lukaspassie met elkaar.
Algemene informatie:
De avonden gaan volgens een vast stramien, nl. opening – inleiding van ongeveer 45 minuten – pauze van ongeveer 20 minuten – beantwoorden van vragen en discussie – sluiting.
De fiertalen binne sawol Frysk as Nederlansk / de voertalen zijn zowel Fries als Nederlands.
De lezingen worden in het Nederlands gehouden.
Er is een ringleiding aanwezig in het gebouw.
In de pauze kunnen schriftelijke vragen bij de inleider ingeleverd worden.
In de pauze is er koffie/thee te koop voor € 1,00.
In het gebouw mag niet gerookt worden.
Bankrekening: NL59RABO0348633483 ten name van: St. Earnewâldster Rûnte
Toegang: € 35,00 voor alle lezingen, € 8,00 voor een losse lezing.
De ‘Earnewâldster Rûnte / Rontonde’ is een studiekring, die zich als doel stelt om nieuwe wetenschappelijke inzichten op theologisch gebied, als mede de ontwikkelingen die daarmee samenhangen onder de aandacht van de deelnemers te brengen. Dit doel trachten we te bereiken door het organiseren van bijeenkomsten met sprekers. We hopen hierdoor mede een onderbouwing te geven aan hen die zich actief bezighouden met een beter verstaan van de bijbel en die willen reflecteren over hun levensovertuiging en hun positie in de maatschappij.
Leden van het bestuur zijn: Tjabel Klok (voorzitter), Hein Bergman, Mieke de Haan-Medevoort, Elly Heuzeveldt (penningmeester), Ate Klomp, Hermien Terwel (secretaris)
Voor meer informatie: www.er-rotonde.nl
of bij Tjabel Klok, Dokter Siebingasingel 79, 9218 PW Opeinde (06 20 55 80 22)